təpə

is.

1. Hündür yer, hündürlük; kiçicik dağ. Səpir qarı ağaclara, kollara; Dərələrə, təpələrə, yollara. A. S.. Camaatın yarısı çıxmışdı kəndin kənarına və təpələrə dırmaşıb boyluyurdular ki, görsünlər gəlirmi naçalnik. C. M..

2. Bir şeyin ən yuxarı hissəsi, başı, zirvəsi. Dağın təpəsi. Yamacın təpəsi. Qüllənin təpəsinə çıxmaq. – Qocaman bir dağın təpəsinə dırmaşdıq. A. Ş.. <Kamal> saatlarla gözünü qarlı dağların təpəsinə zilləyib onları seyr etməkdən doymazdı. M. Rz..

3. Qalaq, taya. Ot təpəsi. Saman təpəsi.

4. İnsan və heyvan başının ən üst hissəsi; kəllə, baş. Qoyunun təpəsinə damğa vurmaq. – <Məmur:> Qılıncı xainin təpəsinə çal. M. R.. // Papağın üst tərəfi, üstü. Papağın təpəsi məxmərdəndir. – <Hüseynəli əmi> əlini aparıb börkünün təpəsindən bir parça qov çıxardı. M. S. O..

◊ Təpədən-dırnağa qədər – başdan-ayağa (qədər). <Sara xanım> hamamdan qayıdanda da təpədən-dırnağa qədər qara çarşaba bürünərdi. Qant.. İyirmi beş yaşlı bu cavan oğlan; Təpədən-dırnağa nəğməydi ancaq. B. V.. Təpədən-dırnağa qədər süzmək – bax başdan-ayağa süzmək («başdan-ayağa»da). İskəndər Quliyev döyüşçünü bir də təpədən-dırnağa qədər süzdü. Ə. Vəl.. Təpəsi üstə – başaşağı, kəlləmayallaq. <Əhməd:> Bir badalaq lazımdır, özü də çox balaca, təpəsi üstə dəysin yerə, beyni burnundan gəlsin. . . N. V.. Təpəsi üstə gəlmək – 1) başaşağı gəlmək, kəlləmayallaq yıxılmaq. Uşaq məhəccərə dırmaşanda təpəsi üstə yerə gəlib. Mir Cəlal; 2) məc. tez və həvəslə gəlmək, o saat gəlmək. <Yədulla xan:> Naməni elə yazmışam ki, Mirzə Valeh təpəsi üstə gələr. S. R.. Telli xalaya xəbər gedən kimi təpəsi üstə gəldi. M. C..